കൊച്ചി: കേരളത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ മേഖല ലോകോത്തര നിലവാരത്തിന് പേര് കേട്ടതാണ്. മതനിരപേക്ഷതയും ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങളും ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിക്കുന്ന കേരളത്തിന്റെ പൊതുവിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായം, എല്ലാ കുട്ടികള്‍ക്കും ഗുണനിലവാരമുള്ള വിദ്യാഭ്യാസം ഉറപ്പാക്കുന്നതില്‍ ശ്രദ്ധേയമായ പുരോഗതി കൈവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്‍, കഴിഞ്ഞ ദിവസങ്ങളില്‍ കേരളത്തിലെ ചില സ്‌കൂളുകളില്‍ അധ്യാപകരുടെ പാദപൂജ നടത്തിയതും, ഗവര്‍ണര്‍ രാജേന്ദ്ര വിശ്വനാഥ് ആര്‍ലേക്കര്‍ അതിനെ പിന്തുണക്കുകയും ചെയ്തത് വിവാദങ്ങള്‍ക്കും ചര്‍ച്ചകള്‍ക്കും വഴിവെച്ചിരിക്കുകയാണ്.
ഇപ്പോഴത്തെ സംഭവം കേരളത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ മതനിരപേക്ഷ സ്വഭാവത്തിനും ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങള്‍ക്കും എതിരായി നില്‍ക്കുന്നുവെന്ന വിമര്‍ശനമാണ് ഇടതുപക്ഷം ഉന്നയിക്കുന്നത്.
കേരളത്തില്‍ അങ്ങോളമിങ്ങോളമുള്ള ആര്‍എസ്എസ് നിയന്ത്രിക്കുന്ന സ്‌കൂളുകളില്‍, ഗുരുപൂര്‍ണിമയുടെ ഭാഗമായി വിദ്യാര്‍ത്ഥികളെക്കൊണ്ട് അധ്യാപകരുടേയും ബിജെപി ആര്‍എസ്എസ് നേതാക്കളുടേയും പൂജ നടത്തിയ സംഭവങ്ങള്‍ ബാലാവകാശ കമ്മീഷന്റെ ഇടപെടലിനും കാരണമായി. ഈ പ്രവൃത്തിയെ 'അന്ധവിശ്വാസങ്ങളിലേക്കും അനാചാരങ്ങളിലേക്കും കുട്ടികളെ വഴിതിരിച്ചുവിടുന്ന' പ്രവര്‍ത്തിയായാണ് ബാലാവകാശ കമ്മീഷന്‍ വിലയിരുത്തിയത്. പൊതുവിദ്യാഭ്യാസ മന്ത്രി വി. ശിവന്‍കുട്ടിയും ഈ ആചാരം ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങള്‍ക്ക് നിരക്കാത്തതും വിദ്യാര്‍ത്ഥികളില്‍ അടിമത്ത മനോഭാവം വളര്‍ത്തുന്നതുമാണെന്ന് വ്യക്തമാക്കി.
പാദപൂജയെ ഒരു സാംസ്‌കാരിക പാരമ്പര്യമായി കാണുന്നവര്‍ ഉണ്ടെങ്കിലും, ആധുനിക വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ ഇത് പല വിധത്തില്‍ പ്രശ്‌നകരമാണ്. ഒന്നാമതായി, ഇത് വിദ്യാര്‍ത്ഥികളില്‍ വിമര്‍ശനാത്മക ചിന്തയും സ്വാതന്ത്ര്യബോധവും വളര്‍ത്തുന്നതിന് പകരം, അനുസരണയും അന്ധമായ ആദരവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. രണ്ടാമതായി, മതനിരപേക്ഷമായ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളില്‍ മതപരമായ ആചാരങ്ങള്‍ അടിച്ചേല്‍പ്പിക്കുന്നത്, കേരളത്തിന്റെ വൈവിധ്യമാര്‍ന്ന സാംസ്‌കാരിക-മത സമൂഹങ്ങളുടെ ഐക്യത്തിന് വെല്ലുവിളിയാകുന്നു. മന്ത്രി ശിവന്‍കുട്ടി ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയതുപോലെ, ഇത്തരം പ്രവൃത്തികള്‍ 'ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങള്‍ക്ക് നിരക്കാത്തവയാണ്, കാരണം അവ വിദ്യാര്‍ത്ഥികളെ സ്വതന്ത്ര ചിന്താശേഷിയുള്ള പൗരന്മാരായി വളര്‍ത്തുന്നതിന് പകരം, അനാചാരങ്ങളില്‍ അഭിരമിക്കാന്‍ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു.
തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രത്തില്‍ നടന്ന ഒരു ചടങ്ങില്‍, ഗവര്‍ണര്‍ രാജേന്ദ്ര വിശ്വനാഥ് ആര്‍ലേക്കര്‍, വരും തലമുറയെ സനാതന ധര്‍മ്മം പഠിപ്പിക്കാന്‍ ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കണമെന്ന് നിര്‍ദേശിച്ചിരുന്നു. ഗവര്‍ണറുടെ പ്രസ്താവന, കേരളത്തിന്റെ മതനിരപേക്ഷ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തിന് വെല്ലുവിളി ഉയര്‍ത്തുന്നതായി വിമര്‍ശിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു.
സനാതന ധര്‍മ്മം എന്നത് ഹിന്ദു മതത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന തത്ത്വശാസ്ത്രമാണ്, എന്നാല്‍ ഇത് ഒരു മതേതര സമൂഹത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളില്‍ നിര്‍ബന്ധമായി പഠിപ്പിക്കേണ്ട ഒന്നല്ല. കേരളത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ രംഗം, എല്ലാ മതങ്ങളില്‍ നിന്നും സംസ്‌കാരങ്ങളില്‍ നിന്നുമുള്ള കുട്ടികള്‍ക്ക് തുല്യമായ അവസരങ്ങള്‍ നല്‍കുന്നതിന് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണ്. ഒരു പ്രത്യേക മതവിശ്വാസത്തിന്റെ പേര് പറഞ്ഞ് വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കാനുള്ള നിര്‍ദേശം, ഈ മതനിരപേക്ഷ സ്വഭാവത്തെ ദുര്‍ബലപ്പെടുത്തും.
പാദപൂജയും സനാതന സ്‌കൂളുകളുടെ നിര്‍ദേശവും, കേരളത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലയില്‍ മതപരമായ ആചാരങ്ങളും വിശ്വാസങ്ങളും അടിച്ചേല്‍പ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളായി കാണാം. ഇവ രണ്ടും, വിദ്യാര്‍ത്ഥികളില്‍ വിമര്‍ശനാത്മക ചിന്ത, ശാസ്ത്രീയ മനോഭാവം, ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങള്‍ എന്നിവ വളര്‍ത്തുന്നതിന് പകരം, പഴയകാല ആചാരങ്ങളിലും മതവിശ്വാസങ്ങളിലും അടിസ്ഥാനമിട്ടുള്ള ഒരു വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
പാദപൂജ, വിദ്യാര്‍ത്ഥികളെ അധ്യാപകരുടെ കാല്‍ക്കീഴില്‍ ഇരുത്തി ആദരവ് പ്രകടിപ്പിക്കാന്‍ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതിലൂടെ, അവരില്‍ സ്വതന്ത്ര ചിന്തയും ആത്മാഭിമാനവും വളര്‍ത്തുന്നതിന് തടസ്സമാകുന്നു. ബാലാവകാശ കമ്മീഷന്റെ പ്രസ്താവനയില്‍ പറഞ്ഞതുപോലെ, 'കുട്ടികള്‍ക്ക് ആത്മാഭിമാനം ഉണ്ട്' എന്ന തിരിച്ചറിവ്, ഇത്തരം ആചാരങ്ങളുടെ അനൗചിത്യത്തെ വ്യക്തമാക്കുന്നു.
അതുപോലെ, സനാതന ധര്‍മ്മത്തെ പഠിപ്പിക്കാന്‍ ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ സ്‌കൂളുകള്‍ സ്ഥാപിക്കണമെന്ന ഗവര്‍ണറുടെ നിര്‍ദേശം, മതനിരപേക്ഷ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന തത്ത്വങ്ങളെ ലംഘിക്കുന്നു. കേരളത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായം, എല്ലാ മതങ്ങളില്‍ നിന്നും സംസ്‌കാരങ്ങളില്‍ നിന്നും വരുന്ന കുട്ടികള്‍ക്ക് തുല്യമായ വിദ്യാഭ്യാസ അവസരങ്ങള്‍ നല്‍കുന്നതില്‍ അധിഷ്ഠിതമാണ്. ഒരു പ്രത്യേക മതവിശ്വാസത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങള്‍, ഈ വൈവിധ്യത്തെ ദുര്‍ബലപ്പെടുത്തുകയും, മതപരമായ ധ്രുവീകരണത്തിന് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്യും.