ന്യൂഡല്‍ഹി: ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രത്തിലെ കറുത്ത ഏടായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന അടിയന്തരാവസ്ഥയെ ന്യായീകരിച്ച് കോണ്‍ഗ്രസ് നേതാവ് വിടി ബല്‍റാമിന്റെ ഫേസ്ബുക്ക് പോസ്റ്റ് വ്യാപക വിമര്‍ശനം നേരിടുകയാണ്. പൗരസ്വാതന്ത്രം അല്‍പകാലത്തേക്ക് മാത്രം നിയന്ത്രിച്ചു എന്ന രീതിയിലുള്ള ന്യായീകരണം ചരിത്രനിഷേധവും ക്രൂരപീഡനങ്ങള്‍ക്ക് ഇരയായവരോടുള്ള അധിക്ഷേപവും ആണെന്ന് വിമര്‍ശകര്‍ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.
1975 ജൂണ്‍ 25 മുതല്‍ 1977 മാര്‍ച്ച് 21 വരെ ഇന്ത്യയില്‍ നിലനിന്നിരുന്ന അടിയന്തരാവസ്ഥ കാലം, രാജ്യത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വിവാദപരവും മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങള്‍ നിറഞ്ഞതുമായ ഒരു കാലഘട്ടമായിരുന്നു എന്നതായിരുന്നു യാഥാര്‍ത്ഥ്യം.
ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോണ്‍ഗ്രസ് സര്‍ക്കാര്‍, ആഭ്യന്തര പ്രക്ഷോഭങ്ങളും 'നിയമവാഴ്ച' സംരക്ഷിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയും ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയാണ്, ഭരണഘടനയുടെ 352-ാം വകുപ്പ് ഉപയോഗിച്ച് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചത്. എന്നാല്‍, ഈ 21 മാസത്തെ കാലയളവില്‍, പൗരാവകാശങ്ങള്‍ നിര്‍ത്തലാക്കുകയും, പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളെ തടവിലാക്കുകയും, മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യം അടിച്ചമര്‍ത്തുകയും ചെയ്തു. ഇതിന്റെ ഏറ്റവും ഭയാനകമായ വശങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു നിര്‍ബന്ധിത വന്ധ്യംകരണ കാമ്പയിന്‍, പ്രധാനമായും ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ മകന്‍ സഞ്ജയ് ഗാന്ധിയുടെ നേതൃത്വത്തിലാണ് ഇത് നടപ്പാക്കപ്പെട്ടത്.
1970-കളില്‍, ഇന്ത്യയുടെ ജനസംഖ്യാ വര്‍ദ്ധനവ് പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളും ലോകബാങ്ക്, യുഎന്‍ പോപ്പുലേഷന്‍ ഫണ്ട് തുടങ്ങിയ അന്താരാഷ്ട്ര സ്ഥാപനങ്ങളും ഒരു 'ജനസംഖ്യാ പ്രശ്‌നമായി' കണ്ടു. ജനസംഖ്യാ വര്‍ദ്ധനവ് സാമ്പത്തിക വികസനത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നുവെന്നും ദാരിദ്ര്യം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നുവെന്നും വാദിച്ചു. 1960-കളുടെ അവസാനം മുതല്‍ ഇന്ത്യയില്‍ കുടുംബാസൂത്രണ പദ്ധതികള്‍ നിലവിലുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും, അടിയന്തരാവസ്ഥ കാലത്ത് ഈ പദ്ധതികള്‍ അതീവ ദുരുപയോഗത്തിന്റെയും നിര്‍ബന്ധിത നടപടികളുടെയും രൂപത്തിലേക്ക് മാറി. സഞ്ജയ് ഗാന്ധി, ഔദ്യോഗിക സ്ഥാനമൊന്നും വഹിക്കാതിരുന്നിട്ടും, അടിയന്തരാവസ്ഥയില്‍ അമിതമായ അധികാരം കൈവരിച്ചു.
1976-ല്‍, 6.2 ദശലക്ഷം പുരുഷന്മാരെ വന്ധ്യംകരിച്ചതായി ഔദ്യോഗിക കണക്കുകള്‍ രേഖപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് 'നാസി ജര്‍മനിയില്‍ നടന്ന വന്ധ്യംകരണങ്ങളുടെ 15 മടങ്ങ്' എന്ന് മാധ്യമങ്ങള്‍ വിശേഷിപ്പിച്ചു. മൊത്തം 11 ദശലക്ഷം ആളുകളെ വന്ധ്യംകരിച്ചതായി ചില റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ പറയുന്നു.
വന്ധ്യംകരണ ക്യാമ്പുകള്‍, പ്രത്യേകിച്ച് ഉത്തര്‍പ്രദേശ് പോലുള്ള സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍, വന്‍തോതില്‍ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു. ഒരു ദിവസം 5,664 വന്ധ്യംകരണങ്ങള്‍ വരെ നടത്തിയ ക്യാമ്പുകള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നു. ജനങ്ങള്‍ക്ക് ഭൂമി, വീട്, റേഡിയോ തുടങ്ങിയവ വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. എന്നാല്‍, ശമ്പളം, ജോലി, ലൈസന്‍സ്, അല്ലെങ്കില്‍ മറ്റ് അവകാശങ്ങള്‍ നിഷേധിക്കുമെന്ന ഭീഷണിയാണ് കൂടുതലായി ഉപയോഗിച്ചത്.
ഗ്രാമങ്ങളില്‍ പോലീസ് റെയ്ഡുകള്‍ നടത്തി, പുരുഷന്മാരെ, വിവാഹിതരല്ലാത്തവര്‍, കുട്ടികളില്ലാത്തവര്‍, വൃദ്ധര്‍ എന്നിവരെപ്പോലും ബലമായി വന്ധ്യംകരണ ക്യാമ്പുകളിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. ഓരോ സംസ്ഥാനത്തിനും ജില്ലാ ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ക്കും വന്ധ്യംകരണ ക്വാട്ടകള്‍ നിശ്ചയിച്ചു. ഇത് നേടാന്‍ എന്ത് മാര്‍ഗ്ഗവും ഉപയോഗിക്കാന്‍ അവര്‍ പ്രേരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.
നിര്‍ബന്ധിത വന്ധ്യംകരണം പ്രധാനമായും ദളിതുകള്‍, മുസ്ലീങ്ങള്‍, ദരിദ്രര്‍, വിദ്യാഭ്യാസമില്ലാത്തവര്‍, തടവുകാര്‍, ഭവനരഹിതര്‍ എന്നിവരെയാണ് ലക്ഷ്യമിട്ടത്. ഈ വിഭാഗങ്ങള്‍ സമൂഹത്തില്‍ ഏറ്റവും ദുര്‍ബലരായിരുന്നതിനാല്‍, അവര്‍ക്ക് പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള ശേഷി കുറവായിരുന്നു.
അനുചിതമായ സൗകര്യങ്ങളും അപര്യാപ്തമായ പോസ്റ്റ്-ഓപ്പറേറ്റീവ് പരിചരണവും മൂലം ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകള്‍ അണുബാധ മൂലം മരിച്ചതായാണ് റിപ്പോര്‍ട്ട്. പുരുഷന്മാര്‍ക്കിടയില്‍ 'പുരുഷത്വം' നഷ്ടപ്പെട്ടതിന്റെ ഭയവും അപമാനവും വന്ധ്യംകരണം സൃഷ്ടിച്ചു, ഇത് ചിലപ്പോള്‍ സ്ത്രീകള്‍ക്കെതിരായ അതിക്രമങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു.
നിര്‍ബന്ധിത വന്ധ്യംകരണം, 1977-ലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ കോണ്‍ഗ്രസ് പാര്‍ട്ടിയുടെ പരാജയത്തിന് ഒരു പ്രധാന കാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നു. ഉത്തര്‍പ്രദേശ്, ബിഹാര്‍ തുടങ്ങിയ സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍, ഈ കാമ്പയിന്‍ ഏറ്റവും തീവ്രമായി നടപ്പാക്കിയിരുന്നു, അവിടെ കോണ്‍ഗ്രസിന്റെ വോട്ട് വിഹിതം ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു.