ന്യൂഡല്ഹി: മാലദ്വീപിന്റെ 60-ാം സ്വാതന്ത്ര്യദിനാഘോഷത്തില് മുഖ്യാതിഥിയായി പങ്കെടുക്കാന് ഇന്ത്യന് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയെ ക്ഷണിച്ചത് ഏറെ രാഷ്ട്രീയ പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്. ഇന്ത്യ-മാലദ്വീപ് ബന്ധം കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വര്ഷങ്ങളായി ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകള് നേരിട്ടിരുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച് മാലദ്വീപ് പ്രസിഡന്റ് മുഹമ്മദ് മുയിസുവിന്റെ ചൈനാ-അനുകൂല നിലപാടുകള് ഇന്ത്യയെ അകറ്റി. മോദിയുടെ സന്ദര്ശനം ഇന്ത്യ-മാലദ്വീപ് ബന്ധത്തെ പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിനും, ഇന്ത്യന് മഹാസമുദ്ര മേഖലയില് ചൈനയുടെ വര്ദ്ധിച്ചുവരുന്ന സ്വാധീനത്തെ ചെറുക്കുന്നതിനും ഒരു നിര്ണായക ചുവടുവയ്പായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ മാലദ്വീപ് സന്ദര്ശനം ഒരു ഔപചാരിക യാത്ര എന്നതിലുപരി, ഭൗമരാഷ്ട്രീയവും തന്ത്രപരവുമായ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു നീക്കമാണ്. മാലദ്വീപ്, ഇന്ത്യന് മഹാസമുദ്രത്തില് തന്ത്രപ്രധാനമായ ഒരു സ്ഥാനത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ചൈനയുടെ 'സ്ട്രിംഗ് ഓഫ് പേള്സ്' തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമായി, മാലദ്വീപിനെ ഉപയോഗിച്ച് ഇന്ത്യയെ വളയാനുള്ള ശ്രമങ്ങള് ശക്തമാണ്. മോദിയുടെ സന്ദര്ശനം ഈ പശ്ചാത്തലത്തില് ഇന്ത്യയുടെ പ്രാദേശിക സ്വാധീനം ശക്തിപ്പെടുത്താനുള്ള ഒരു ശ്രമമായി കാണാം.
2024-ല് മാലദ്വീപ് മന്ത്രിമാര് മോദിക്കെതിരെ നടത്തിയ വിവാദപരാമര്ശങ്ങള് ഇന്ത്യ-മാലദ്വീപ് ബന്ധത്തില് കടുത്ത വിള്ളലുണ്ടാക്കിയിരുന്നു. ഇതേതുടര്ന്ന് ഇന്ത്യന് വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ എണ്ണത്തില് ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായതോടെ, ടൂറിസം ആശ്രയമായ മാലദ്വീപിന്റെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ പ്രതിസന്ധിയിലായി. മോദിയുടെ സന്ദര്ശന ക്ഷണം, മുയിസു സര്ക്കാരിന്റെ നിലപാട് മയപ്പെടുത്തലിന്റെ സൂചനയാണ്.
മാലദ്വീപ് പ്രസിഡന്റ് മുയിസു, തന്റെ ഭരണത്തിന്റെ തുടക്കത്തില് 'ഇന്ത്യ ആദ്യം' എന്ന നയം ഉപേക്ഷിച്ച് ചൈനയുമായി അടുക്കാന് ശ്രമിച്ചിരുന്നു. എന്നാല്, ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക-നയതന്ത്ര പിന്തുണയുടെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കി, മുയിസു ഇന്ത്യയുമായുള്ള ബന്ധം മെച്ചപ്പെടുത്താന് ശ്രമിക്കുന്നു എന്നാണ് നയതന്ത്ര വിദഗ്ധരുടെ വിലയിരുത്തലുകള്.
ചൈന, ഇന്ത്യന് മഹാസമുദ്ര മേഖലയില് തന്റെ സ്വാധീനം വര്ദ്ധിപ്പിക്കാന് ശ്രമിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി, മാലദ്വീപിന് 1.3 ബില്യണ് ഡോളറിന്റെ കടം നല്കിയിട്ടുണ്ട്. മാത്രമല്ല, 2024-ല് ചൈനീസ് ചാരക്കപ്പല് മാലദ്വീപ് തുറമുഖത്ത് നങ്കൂരമിട്ടത് ഇന്ത്യയില് ആശങ്കയുണ്ടാക്കിയിരുന്നു.
ചൈനയുമായി മാലദ്വീപ് അടുത്തതോടെ ഇന്ത്യ, മാലദ്വീപിന്റെ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധി പരിഹരിക്കാന് സഹായിക്കുന്നതിന്, യുപിഐ പേയ്മെന്റ് സംവിധാനം പോലുള്ള പദ്ധതികള് ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇത് മാലദ്വീപിനെ ഇന്ത്യയുമായി കൂടുതല് അടുപ്പിക്കുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷ.
മോദിയുടെ സന്ദര്ശനം, ഇന്ത്യന് ടൂറിസ്റ്റുകളെ വീണ്ടും ആകര്ഷിക്കാനുള്ള മാലദ്വീപിന്റെ ഒരു ശ്രമമായും വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഇന്ത്യന് വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ എണ്ണം കുറഞ്ഞത് മാലദ്വീപിനെ പ്രതിസന്ധിയിലാക്കിയിരുന്നു.
മോദിയുടെ സന്ദര്ശനം ചൈനയുടെ സ്വാധീനം പൂര്ണമായി തടയുമെന്ന് ഉറപ്പിച്ച് പറയാന് കഴിയില്ല. പക്ഷേ, ഇത് ഇന്ത്യയ്ക്ക് മാലദ്വീപില് തന്ത്രപരമായ മുന്തൂക്കം നേടാന് സഹായിക്കും. ചൈനയുടെ കടക്കെണിയില് നിന്ന് മാലദ്വീപിനെ മോചിപ്പിക്കാനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക-നയതന്ത്ര ശ്രമങ്ങള്, മാലദ്വീപിനെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് അടുപ്പിക്കുന്നതിന് സഹായകമാണ്.